GÖRSEL İNCELEME
Tadımın bu ilk aşamasında,
şarabın berraklığı ve parlaklığı, renk tonu ve rengin yoğunluğu
inceleneceğinden, ortamın iyi aydınlatılmış olması önemlidir. Renkli ışıklar ya
da floresan lambaları bu açıdan uygun değildir. Şarap kadehini incelerken, arka
zeminin açık renk ve düz bir zemin olması önemlidir. Beyaz bir masa örtüsü yoksa
düz beyaz bir sayfa da bu amaçla kullanılabilir.
Şarap kadehi, ağzına kadar değil, yalnızca üçte biri oranında doldurulmalıdır.
Burada, kadehin tutuluş biçimi de önemlidir. Kadeh üzerinde parmak izi kalmasını
önlemek, şarabın ısınmasını engellemek ve şarabı iyi görmek açısından ideal
tutuş şekli, kadehi baş parmak ve işaret parmağı ile tabanından ya da ayak
kısmından tutmaktır.
Görsel incelemede ilk olarak kadeh göz hizasına ya da biraz daha aşağısına kadar
kaldırılarak şarabın renk tonu ve renginin yoğunluğu incelenir. Renk, şarabın
yaşı konusunda önemli bir göstergedir. Beyaz şaraplar yıllandıkça renkleri
koyulaşırken, kırmızı şarapların rengi solar ve kiremit tonları kazanır.
Beyaz şaraplar renksiz denilebilecek kadar
açık sarıdan kahverengiye kadar uzanan bir skalada renk ve ton değiştirir. Buna
göre beyaz şaraplar "renksiz", "soluk sarı", "limon sarısı", "yaldızlı yeşil",
"koyu yeşil", "altın sarısı", "beyaz altın", "kırmızı altın", "bronz altın",
"amber", "kahverengi" gibi renklerle tanımlanır. Kırmızı şaraplarda ise renk,
gençten yaşlıya doğru "mor-kırmızı", "menekşe rengi", "nar kırmızısı", "vişne
rengi", "yakut rengi", "parlak kırmızı", "koyu kırmızı", "lâl kırmızısı",
"kiremit kırmızısı", "kızıl kahverengi" ve "kestane rengi" olabilir.
Beyaz şarapta, altın tonları, bu şarabın yıllandırılmış, meşe fıçıda bekletilmiş
ya da tatlı bir şarap olduğunu gösterebildiği gibi, kahverengimsi tonlar şarabın
okside olduğunun ipuçlarını verebilir. Ayrıca, sıcak iklimlerde üretilen beyaz
şaraplar daha koyu renkler taşır. Örneğin, bir Alman Riesling'i, bir İtalyan ya
da Fransız Riesling'inden daha açık renktir.
Renk, şarabın gövdesi hakkında da fikir verebilir. Genel bir kural olarak, koyu
renkli ve yoğun kırmızı şarapların aynı zamanda güçlü bir gövdeye sahip
oldukları söylenebilir.
Gerek kırmızı gerekse beyaz şaraplar için
renk tespiti yapılırken, belirlenen rengin yoğunluğuna da değinmek gerekir. Renk
nüansları için "derin", "belirgin", "yoğun", "zengin" ya da "hafif", "zayıf",
"fakir" gibi sıfatlar kullanılır.
Görsel incelemede bir sonraki aşama, disk incelemesidir. Kadeh, hafifçe yana
doğru eğilerek şarabın oluşturduğu elipsin (diskin) incelenmesi parlaklık ve
berraklık hakkında fikir verir. Bir beyaz şarabın "parıltılı" olması asitli
olduğunun ve dolayısıyla genç olduğunun göstergesidir. Şarap "mat" ise, ya tam
olgunlaşmış ya da en iyi içim zamanı geçmiştir.
Şarabın yüzeyi canlı olmalı, katı parçacıklar ve toz zerrecikleri içermemelidir.
Şarabın üzerinde yüzen parçacıklar bir üretim hatasına, bulanıklık ise tortuya
işaret edebilir. Dipteki tortu şarabın yaşından ya da çok az filtre edilmesinden
kaynaklanıyor ise hata olarak kabul edilemez, ancak böyle şarapların dekante
edilerek tortudan arındırılması uygun olur.
Kadeh eğik olarak tutulduğunda oluşan elipsin kadeh ağzına yakın kısmının
incelenmesi, şarabın yaşının belirlenmesinde önemli ipuçları verir.
Kırmızılarda, buradaki renk ne kadar soluk ve kahverengimsi ise, şarap o kadar
yıllanmış demektir.
Görsel incelemenin son aşamasında, kadeh
dairevi hareketlerle hafifçe çalkalanarak şarabın, kadehin tüm iç cidarlarına
ulaşıp aşağıya doğru akması sağlanır. Kadehin iç cidarlarında süzülen şarap
damlacıklarına "şarabın gözyaşları" ya da "şarabın bacakları" adı verilir. Yavaş
yavaş süzülen, belirgin formdaki gözyaşları, şarabın alkol ve gliserol oranının
yüksek olduğunu gösterirken, belli belirsiz gözyaşlarına hafif alkollü ve daha
zayıf gövdeli şaraplarda rastlanır.